In dit derde gedeelte van de cursus hebben we het over het corrigeren van misverstanden. Dat vraagt om een open deur waar veel mensen toch te weinig doorheen lopen: luister en stel open vragen. Verreweg de meeste misverstanden en moeilijk lopende communicatie hebben ermee te maken dat iemand niet goed luistert (maar wel veel praat).

Open vragen zijn daarbij belangrijk omdat ze de toehoorder niet in een hoek drukken en het gesprek de kans geeft zich vrijelijk te ontwikkelen. Je maakt al snel een valse start als je niet een beetje breed, fris en alert het gesprek in gaat. Let op het verschil hieronder.

Dit artikel is onderdeel van deel 3 van de cursus ‘Communiceren kun je leren’.

Gesloten vragen remmen en verstoren de communicatie:
Hij: Ben je niet kwaad op Marleen dat ze niet komt?
Zij: Eh… nou ja een beetje misschien? Maar ik vind het vooral jammer.
Hij: Ben je niet boos dan?
Zij: Nee, waarom zou ik boos moeten zijn?
Hij: Nou, omdat iedereen komt behalve je bloedeigen zus. Wat zal je moeder denken?
Zij: Mmm… weet ik veel.

Open vragen stimuleren een vrij en eerlijk gesprek
Hij: Oh je zus komt niet. Wat vind je daarvan?
Zij: Ik vind het jammer, maar blijkbaar zit ze niet zo lekker in haar vel. Ik neem het haar niet kwalijk verder. Ik zal haar morgen wel even bellen om te vertellen hoe het was.

Misverstanden en ergernissen ontstaan vaak door een vage of breedsprakige manier van praten. Een lang verhaal afsteken over zaken die maar indirect met de kern van je boodschap of vraag te maken hebben, maakt dat de ander niet goed weet wat er nou verwacht wordt. Misschien ben je iemand die veel woorden nodig heeft om een punt te maken, maar in de drang naar volledigheid gaat de kern van jouw boodschap ten onder. Je bent je publiek kwijt. Verdronken in een woordenvloed.

Dit artikel is onderdeel van deel 2 van de cursus ‘Communiceren kun je leren’.

De meeste luisteraars verliezen hun aandacht als je niet tot de kern komt. Sommige partners gaan op slot of krijgen een glazige afwezige blik. Voordat je je partner verwijt niet te luisteren: misschien is het goed om voortaan even stil te staan wat nou eigenlijk de kern van je boodschap of behoefte is. Hoeveel tekst is er nou echt nodig om je partner te laten snappen wat je bedoelt? Eventueel kun je er later over uitweiden en de details daarvan geven. Indien relevant en nodig.

En als je mooie verhalen kunt vertellen is dat een pre, maar betrek na je verhaal je partner weer bij het gesprek. Bijvoorbeeld door een relevante vraag te stellen of te checken of deze het nog wel interessant vindt?

Verbale diarree zorgt voor een geïrriteerd of afwezig publiek
Hein: Ik kan niet vaak genoeg zeggen dat je wel een mag nadenken over hoe je eigenlijk tegen mij doet… laatst ook staan we bij Meike voor de stoep, doe je weer zo raar. Mag ik niet gewoon zelf weten wat ik aantrek… ga je weer lopen muggenziften over die schoenen… ik heb ze net nieuw gekocht, en ja sportschoenen lopen gewoon lekker… mag ik gewoon lekker na mijn werk in mijn sportschoenen lopen. Meike is toch gewoon een vriendin. Als je niet jezelf kan zijn bij vrienden moet je je afvragen wat die vriendschappen waard zijn? Ik hoef daar toch niet de dupe van te zijn? Nee echt hoor, ik heb het helemaal gehad met jou gecommandeer… doe je gisteren even aardig, maar vergeet ik de vuilnisbak buiten te zetten, krijg ik weer zo’n kouwe blik. Dan weet ik hoe laat het is… moet ik zeker weer met zo’n chagrijnig mens de avond doorbrengen. Nou daar pas ik voor hoor. Wat dat betreft lijk je op je moeder… ja, dat vind ik echt. Je moeder zegt ook altijd van die nare dingen tegen je vader blablabla…
Sofie: Whatever… ik kan jou toch niet duidelijk maken wat ik bedoel.
Hein: Inderdaad, door elke keer zo blablabla…

Ik ben benieuwd of je nog weet wat Hein gezegd heeft. Sofie in elk geval niet: die luistert al tijden meer echt naar Hein. Ze heeft het opgegeven om het met hem over hun problemen te praten. Dat is niet verbazingwekkend. Af en toe word ze flink boos, maar ook dat helpt niks.

Krachtiger en constructiever zou zijn:
Hein: Ik zou willen dat je wat aardiger tegen me deed. Ik ben misschien niet zo handig en opgeruimd als jij, maar die uitval van gisteren vond ik echt heel vervelend.

Een beetje assertiviteit mag best
Ik had ruzie deze week. Althans, voorzover je ruzie kunt hebben als een van beide partijen er GEEN weet van heeft. De vriendin van een goede vrind (laat ik haar Linda noemen) was boos op me. Ik wist van niks totdat mijn vriend het op vermoeide toon uitlegde: “Linda was niet zo blij met je laatst. Nee, dat heeft er echt wel ingehakt… ” Het klonk alsof hij het omwille van mij wat verzachtte.

Nou is het algemeen bekend dat psychologen er in hun eigen leven een zootje van maken. Ik ben niet anders. ‘Wat heb ik dit keer voor vreselijks gedaan?’ vroeg ik mezelf schuldbewust af.

Lees hier verder