Sparren met ideeën en een potje discussiëren kan leuke, verrassende inzichten opleveren. Vooral als beide partijen eerlijke argumenten gebruiken en niet overhaast conclusies trekken. Veel mensen verwarren hun beleving of interpretatie van de werkelijkheid namelijk met de werkelijkheid zelf. Een logisch gevolg daarvan kan zijn om die werkelijkheidsbeleving op te dringen aan anderen. En dat schept soms problemen.

Als je niet goed kunt leven met het feit dat ook jouw gesprekspartner een eigen representatie van de werkelijkheid heeft en dingen op zijn of haar manier doet dan heb je een zwaar leven voor de boeg. Nergens zie je dat zo duidelijk als in relatietherapie. Vaak is het een van beiden die meent te weten wat goed voor de ander is: ‘Mijn vrouw zou meer moeten sporten, en minder tv-kijken. Ook het dagelijkse wijntje zou ze best kunnen laten staan. Ze geeft bovendien een slecht voorbeeld aan onze dochter van 17.’

De man verwart zijn subjectieve mening met een objectieve werkelijkheid. Hoewel zijn mening misschien aannemelijk klinkt en bovendien goed bedoeld is, is het niks meer dan een veronderstelling. Eentje die hun relatie geen goed doet.

Zou zijn vrouw meer moeten sporten? Zou zijn vrouw niet zelf weten wat goed voor haar is? Is de fietstocht naar haar werk, en haar werk als bloemist niet sportief genoeg? Is tv-kijken eigenlijk wel zo slecht? En een wijntje? En kan de dochter niet zelf bepalen wat goed voor haar is?

Over de antwoorden op al deze vragen kun je van mening twisten, maar geen enkele mening daarvan is de allerhoogste werkelijkheid. Veel relaties worden een ware hel door dit soort mening-versus-feit-misverstanden. Het wordt een welles-nietes-relatie. Als politiek en religie om de hoek komen kijken kan het zelfs gevaarlijk worden.

Daarom, gun de ander een eigen wereldbeeld, eigen ideeën, eigen ervaringen en leer eerlijk te discussiëren. Van een betweter is het heel moeilijk iets aan te nemen.

Dit artikel is onderdeel van deel 3 van de cursus ‘Communiceren kun je leren’.

Sommige mensen denken – vaak onterecht – dat ze weten wat de ander denkt of voelt. En die ‘kennis’ schuiven ze niet onder stoelen of banken. En zelfs al heb je het vaak bij het juiste eind en ben je gezegend met mensenkennis en intuïtie: het zorgt niet voor een goede sfeer door te doen alsof je beter weet wat je gesprekspartner voelt en denkt dan hem of haarzelf. Vooral als deze jouw telepathische krachten ontkracht doe je er goed aan hem of haar daarin serieus te nemen. Onderstaande uitwisseling laat duidelijk hoe het mis kan gaan.

Gedachten lezen zorgt voor een slechte sfeer
Hij: ‘Oh jee, je bent weer eens chagrijnig. Ik zie het aan je!’
Zij: ‘Valt wel mee. Gewoon een zware dag op het werk. Dat komt zo wel goed.’
Hij: ‘Ik ken je toch. Je hebt er de pest in. Wat is er toch?’
Zij: ‘Please, niet overdijven, het gaat wel, na een kopje koffie ben ik weer oké.
Hij: ‘Ik zie het toch aan je, je bent niet oké. Zeg gewoon wat er is.’
Zij: ‘Ook dat nog, als je zo doorgaat, ga ik gelijk wel naar bed. Wat een dag. Ik was blij dat ik naar huis kon, maar dat is nu weer voorbij…’
Hij: ‘Als dat niet chagrijnig is , dan weet ik het niet meer. Ga maar Jan, graag.’

Sfeerverhogender is het door je partner serieus te nemen:
Hij: ‘Oh jee, je ziet er niet vrolijk uit. Chagrijnig?
Zij: ‘Valt wel mee. Gewoon een slechte dag. Dat komt zo wel goed.’
Hij: ‘Oh vervelend, was het niet leuk op je werk dan?’
Zij: ‘ Ik wil er eigenlijk niet over praten schat, maar misschien als je een kopje koffie voor me maakt wel.’
Hij: ‘Mmm, koffie, coming up.’

Ga er niet vanuit dat je partner weet wat jij wilt of nodig hebt
In het verlengde van bovenstaande voorbeeld: vooral liefdespartners doen mopperend klusjes waarvan ze vinden dat hun partner die had kunnen doen. Zonder het hun partner te vragen doen ze het zelf omdat ‘vragen al bijna net zoveel moeite is als zelf doen.’ Of gevaarlijker: ‘Ik vraag het maar niet, want hij zou het gewoon uit zichzelf moeten doen.’ Als partners dit lang doen worden ze steeds bozer en teleurgestelder. Ze zullen het hun partner verwijten, maar eigenlijk hebben ze het aan zichzelf te danken. Misschien kan je partner inderdaad wat attenter worden, maar als jij niet vraagt of aangeeft wat je nodig hebt, dan geef je je partner geen eerlijke kans.

Dit artikel is onderdeel van deel 3 van de cursus ‘Communiceren kun je leren’.