Only a big wave surfer knows the feeling, gelukkig maar

‘I actually knew that I wasn’t goin to make it… but I was like, whatever, I don’t care.’

Big wave surfers staan niet bepaald bekend om hun abstract denkvermogen of verbale kwaliteiten. Hoeft ook niet. Hoe minder je gehinderd wordt door onnodige gedachten, hoe groter je ballen groeien. En die heb je hard nodig als je echt grote golven surft. Elk spoortje twijfel maakt een val in het diepe waarschijnlijker en pijnlijker. Mensen die veel denken en analyseren, zijn vaak banger aangelegd.

Ik kijk graag de wipe-out-sectie op Surfline.com, een beetje onschuldig leedvermaak. Vaak als tegengif van een suffe dag werken achter de computer. Ik zag daar onlangs een filmpje van Hawaiiaans surfer Kalani Chapman die een ‘inschattingsfoutje’ maakt tijdens een monsterlijke golf op het Tahitiaanse Teahupoo. Je ziet hoe dit potige kleerkastje totaal hulpeloos probeert te ontsnappen aan een levende nachtmerrie van veel teveel bewegend water. De belachelijke golf explodeert uiteindelijk bovenop de arme Chappie. De beelden zien er – zoals altijd in deze serie – heel ongelukkig uit, maar Chappie komt gelukkig weer levend boven drijven.

Als psycholoog vind ik het fascinerend dat sommige mensen zichzelf geheel vrijwillig en onnodig in dit soort levensgevaarlijke situaties brengen. Ik snap het gewoon niet. Het leuke van de Surfline wipe-out-serie is dat een redacteur samen met de surfer terugkijkt op zijn nachtmerrie en deze vraagt in te zoomen op het meest angstige, kwetsbare moment. Ik hoop op deze manier een kijkje te krijgen in de bovenkamer van de meest onbevreesde mensen op aarde. Mensen zoals Kalani zijn niet voor een gat te vangen:

‘I came up bleeding everywhere, but i knew it was nothing to worry about…’

Tja, deze mensen functioneren volgens mij echt iets anders dan jij of ik. Dat suggereert ook psychologisch onderzoek naar deze ‘sensatiezoekers’. Volgens psycholoog Marvin Zuckerman lijkt de hersenstructuur van extreme sporters enigszins op die van de mensen die verslaafd raken aan bijvoorbeeld gokken, drugs en onbeschermde seks. Het zijn mensen die gevoelig zijn voor de hersenstof dopamine. Vooral nieuwe, unieke ervaringen geeft ze een verslavende dopamine-roes. Het verschil met de doorgewinterde casinobezoeker is dat surfers de risico’s moeten minimaliseren om volgende keer weer een keer ritje te mogen maken. Lastig te doen wanneer je dood bent. Deze jongens en meiden zijn daarom zo getraind dat ze comfortabel worden in golven waar zelfs de gemiddelde profsurfer bruine vlekken van in zijn shorts krijgt.

Ik vind de neurologische verklaring waarom Kalani voor de lol dodelijke golven surft overigens niet zo interessant. Ik snap het namelijk nog steeds niet. Liever hoor ik van de man zelf wat hem bezielt.

‘You only have a split of a second to decide if you are gonna take that wave… but if you dont’t take it, you’ll never see that wave again.’

Ook met die persoonlijke uitleg kan ik maar weinig. Ik ben bang dat ik iemand als Kalani nooit zal begrijpen. Geeft niks, ik kijk daarom nu al uit naar zijn volgende wipe-out. Misschien dat ik hem dan iets beter snap?

Zie en hoor hier het hele verhaal.

Bovenstaande column is geschreven voor het Nederlandse surfmagazine 6.