Communicatieregel 5. Speel niet onnodig in op schuldgevoelens

Mensen in je omgeving zullen – omdat ze mensen zijn – af en toe dingen doen of zeggen die jou tegen de borst stuiten of teleurstellen. Als het een vreemde betreft zul je je waarschijnlijk inhouden, maar als zo iemand in de intimiteitscirkel zit, kan het lastig zijn geen misbruik te maken van deze communicatieregel.

Deze thread is onderdeel van de cursus ‘Communiceren kun je leren’.

Op mindere momenten zullen sommige mensen op de schuldgevoelens van hun partner, vriend of kennis willen inspelen om hun invloed te doen gelden. Vooral in liefdesrelaties nemen partners vaak hun toevlucht tot de ‘hoe kun je mij dit aandoen?’-route. Niet alleen in woorden, ook in daden: door zich af te sluiten, zielig te doen of een koude oorlog aan te gaan. Juist bij iets minder assertieve partners sorteer je dan al snel effect. Zelfs als de ander niks doet om het goed te maken: jij voelt je klote, maar de ander nu gelukkig ook.

Je hoeft geen relatie-expert te zijn om te snappen dat deze tactiek jullie relatie op de langere termijn schade toebrengt. De partner zal onderhuids steeds meer weerstand ontwikkelen en ongevoeliger worden op jouw directe appeals om zich slecht te voelen over wat hij gedaan heeft. Niemand wil zich slecht voelen. De partner zal voortaan misschien iets doen of laten, maar niet omdat dat het juiste is of omdat het goed voelt: hij doet het om niet met jou in de problemen te komen. Dat is voor de goede band en liefde tussen jullie niet zo goed.
Af en toe is het goed en zelfs nodig om een beroep te doen op het geweten van een ander. Het hoort bij elke intieme relatie, en een ‘goede’ vriend of partner heeft een reservoir aan verantwoordelijkheidsgevoel, maar pas op: misbruik het en het raakt op.

Voorbeelden van onnodige schuldgevoel-opwekkers:
– ‘Hoe kun je nu een weekend met je vrienden op pad gaan terwijl ik zo gespannen ben door mijn werk?’

– ‘Ik had me er zo ontzettend op verheugd om samen te eten. Uitgerekend vandaag moest jij met je baas in een ingewikkelde discussie raken.’

– ‘Maar je weet toch dat Peter de beste vriend van mijn ex is? Hoe kun je nou met hem op een date gaan?’

Oplettende lezers herkennen in bovenstaande voorbeelden mogelijk ook Communicatieregel 3. Stel geen vragen die eigenlijk een beschuldiging inhouden Als het gedrag van een vriend of partner jou indirect of direct teleurstelt of verdriet doet dan zijn er ook handigere en eerlijkere manieren om het te bespreken: Uit kritiek als een wens. Er is een grens tussen schuldgevoel opwekken en om medeleven of steun vragen.