Schrijven kan helpen om liefdesverdriet te verwerken

Geestelijke of fysieke mishandeling, vreemdgaan, leugens, abrupte afwijzing. Soms wordt de pijn die een partner je heeft aangedaan niet vanzelf door de tijd geheeld. Dat is merkbaar aan onvrijwillige herbelevingen en nachtmerries over de traumatische gebeurtenissen en terugkerende gevoelens van boosheid, angst of verdriet. Het leven gaat door, biedt allerlei mogelijkheden, maar jij bent niet in de juiste staat om daar leuk aan mee te doen. Het verleden wordt dan het heden. In dat geval kan het nuttig zijn actief iets aan die verlammende gevoelens te doen en het verleden bewust te verwerken. Therapeutisch schrijven is een wetenschappelijk beproefd middel om oud zeer, wrok en grote verliezen te helpen verwerken. Met de juiste instructies kan het een instrument zijn om, met haast chirurgische precisie, zere plekken op je ziel bloot te leggen en te ‘ontsmetten’. Dat geeft tijdelijk meer pijn en ongemak, uiteindelijk genezen de wonden er beter door. Oud zeer wordt in de praktijk namelijk levend gehouden doordat iemand systematisch alles probeert te vermijden wat hem aan de ellende herinnert. Deze krampachtige manier van leven eist zijn tol op het dagelijkse leven en staat vaak een normale verwerking in de weg. Door nare herinneringen en bijhorende pijn opnieuw onder ogen te komen, gaat het pijnlijke er alsnog van af. De herhaalde blootstelling aan pijn of angst veroorzakende stimuli noemen psychologen ‘exposure’ en het positieve resultaat ‘uitdoving’. Oude traumatische herinneringen krijgen vaak een nieuwe betekenis, zonder die zware emotionele lading. Ga jij gebukt onder een last waar je vanaf wilt? Houd je aan onderstaande instructies en schrijf het van je af.

Zoek de pijn op – Kies een specifiek moment dat jouw huidige pijn of wrok het beste symboliseert. Hét moment waar je nu het liefst niet meer aan denkt, en waar je nog steeds angstig of boos door wordt. De keer dat je je partner zag zoenen met een ander bijvoorbeeld. Gebruik die gebeurtenis als hoofdonderwerp van je schrijfsels.

Het schrijfritueel – Kies een vast tijdstip, en een vaste, fijne plek. Het is belangrijk dat je 30-45 minuten niet gestoord wordt, zodat je in alle rust kunt schrijven. Doe dat een tot twee keer per week in een periode van 2-8 weken. Belangrijk: stop als de tijd om is. Alles wat er nu niet uitkomt bewaar je voor de volgende schrijfsessie. Het is handig van te voren een wekker te zetten zodat je niet zelf op de tijd hoeft te letten. Schrijven kan intensief en emotioneel worden. Zorg daarom dat je van te voren iets ontspannends voor daarna plant: een drankje met een vriend of vriendin, je favoriete tv-serie, een uurtje sporten, zoiets. Schrijf dus niet te laat op de avond om de kans te verkleinen dat je in bed blijf doormalen en slecht slaapt.

Het schrijven zelf verloopt in een aantal fases die afhankelijk van je persoonlijke verwerking op verschillende momenten kunnen plaatsvinden. Het hele schrijfproces kan twee weken tot een paar maanden in beslag nemen.

Beerputfase – In de eerste fase beschrijf je ongecensureerd – niemand die het leest –zo precies en gedetailleerd mogelijk over jouw pijnlijkste moment. Het is daarbij de bedoeling dat je in de eerste persoon en in de tegenwoordige tijd schrijft. Dat maakt het makkelijker om je helemaal in te leven en alle details terug te halen. ‘Ik zie, ik voel, ik hoor…’ Alsof je het helemaal opnieuw meemaakt.

Bezinning – Als de emotionele last na een paar schrijfsessies minder drukt, kun je beginnen om nieuwe gevoelens, gedachten en perspectieven uit te diepen. Schrijven is hét instrument om je innerlijke wereld te ordenen. De vluchtigheid en snelheid van al voorbij razende gedachten en emoties komen op het scherm tot stilstand. Het geeft je de kans om in te zoomen en nieuwe kanten van de situatie te belichten. Hoe kijk je nu terug op wat je meegemaakt hebt? Wat zou jij iemand anders adviseren die hetzelfde overkomen is? Heb je ondanks de ellende ook iets positiefs geleerd?

Oriëntatie op de toekomst – In de laatste fase richt je je op een betere toekomst. Je schrijft vooral over hoe je je leven wilt inrichten nu je minder door de last van het verleden in beslag wordt genomen. Hoe ziet je leven eruit zonder de pijn en wrok? Hoe kan het jou nu helpen? Of anderen? Schrijf enkele bemoedigende woorden naar jezelf voor de moeilijke momenten waarop de oude pijn weer eens de kop opsteekt. Het mooie van schrijven is dat je het altijd zwart op wit kunt teruglezen.

Symbolische afsluiting – De mens heeft er een handje van veranderingen en levensfasen symbolisch in te luiden of af te sluiten. Ook de moderne, niet-bijgelovige mens heeft er baat bij. Rituelen en symbolen geven jouw intenties namelijk extra kracht. Het laat zien dat je het serieus neemt. Mijn eerste suggestie: print de laatste tekst en steek deze ritueel in de brand. Maak het moment nog officiëler door het samen met een vriend(in) of partner te doen. Tweede suggestie: je kun ook een brief schrijven aan de persoon die jou pijn heeft gedaan. Belangrijk is dat het geen zure, verwijtende of aanvallende brief wordt, maar één die zowel recht doet aan jouw situatie als jou de mogelijkheid geeft de pijn los te laten. Misschien is vergeving teveel gevraagd, maar mocht er weer wat ruimte in je hart zijn: er is weinig wat meer oplucht dan het loslaten van wrok en haat.